سنجش عوامل ساختاری الحاق ایران به WTO در بخش تعاون

هدف مقالة حاضر، سنجش عوامل ساختاری الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی در بخش تعاون و ارائة مدلی جهت مدیریت بر چالش‏های موجود آن برای ایران به صورت عام و در بخش تعاونی‏های تولیدی استان مازندران به صورت خاص بوده است. ضمن مروری مختصر و مستند بر ادبیات موضوعی مربوط و تأیید خبرگان، عوامل ساختاری و شاخص‌ها و معیارهای ارزیابی ساختار بخش تعاون استخراج گردید. در ادامه از میان جامعة آماری 935 موردی، تعداد 164 شرکت به عنوان نمونه، که 87 شرکت در بخش تعاونی‏های تولیدی کشاورزی و تعداد 77 شرکت در بخش تعاونی‏های تولیدی صنعتی بوده‌اند که به روش تصادفی طبقه‌بندی‏شده انتخاب، و داده‏های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمع‏آوری شده‌اند. آزمون‏های آماری مورد استفاده شامل آزمون‏های دوجمله¬ای و نیز رگریسون خطی متعامل در قالب مدل‏های معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم افزارهایSPSS و Lisrel بوده است. نتیجة پژوهش نشان داده است که شرکت‏های تعاونی تولیدی استان مازندران از لحاظ متغیرهای شناسایی و تأیید‏شده به وسیلة خبرگان، در کلیه عوامل ساختاری (محیط داخلی) از شرایط مطلوبی برای الحاق به سازمان تجارت جهانی برخوردار نیستند. آزمون‏های مدل معادلات ساختاری نتایج پژوهش نیز نشان داده است که از بین عوامل ساختاری، متغیر بازاریابی با 44% در تعاونی‏های صنعتی و متغیر تولید در تعاونی‏های کشاورزی با 32% بیشترین میزان تبیین‌کنندگی را داشته‌اند. این در حالی است که در مجموع، رابطة کلی، یک‏پارچه و تعاملی میان آن‏ها مورد تأیید قرار گرفته است که در مقالة حاضر به صورت مدل بومی به منظور سنجش عوامل ساختاری بخش تعاونی ج. ا. ا. (مورد خاص شرکت‏های تعاونی تولیدی) ارائه شده است. در پایان مقاله نیز در قالب جمع‏بندی، بحث، نتیجه‏گیری، پیشنهادهایی چند در رابطه با کاربردهای نتایج مذکور در دنیای واقعی و نیز ادامه و پیگیری پژوهشهای مشابه در آینده ارائه شده است.